Kiến thức Đông Trùng Hạ Thảo
30 Câu hỏi Về Con Đông Trùng Hạ Thảo [Đã Được Giải Đáp]
Th3
Con đông trùng hạ thảo hay nấm đông trùng hạ thảo là một loài rất thú vị. Từ cách chúng ký sinh, tiêu diệt con sâu bướm hay các loại côn trùng khác, cho đến vô số lợi ích với sức khỏe cùng với mức giá đắt đỏ của chúng. Không có gì ngạc nhiên khi bạn tò mò về con đông trùng hạ thảo.
Để giúp bạn hiểu hơn về con đông trùng hạ thảo, chúng tôi đã giải đáp tổng cộng 30 câu hỏi về đông trùng hạ thảo. Khi bạn xem qua các câu hỏi và trả lời này, bạn sẽ tìm hiểu được:
- Tại sao đông trùng hạ thảo dạng sâu lại đắt như vậy
- Các lợi ích sức khỏe của đông trùng hạ thảo là gì?
- Tại sao con đông trùng hạ thảo còn được gọi là “ Viagra của vùng Himalaya”
- …
Cùng bắt đầu tìm hiểu nào…
1. Con đông trùng hạ thảo là gì?
Con đông trùng hạ thảo chúng tôi đề cập ở đây chính là đông trùng hạ thảo tự nhiên. Con đông trùng hạ là sản phẩm của quá trình ký sinh của loài nấm đông trùng hạ thảo Cordyceps Sinensis trên cơ thể của loài sâu bướm theo một cách tự nhiên ở các vùng núi cao, nơi có khí hậu khắc nghiệt.
2. Con đông trùng hạ thảo được tìm thấy ở đâu?
Hầu hết đông trùng hạ thảo được tìm thấy ở các đồng cỏ của cao nguyên Tây Tạng và dãy Hy Mã Lạp Sơn ở độ cao từ 9.800 đến 16.400 feet.
Cụ thể hơn, những con sâu bướm này được tìm thấy ở các vùng núi của:
- Trung Quốc
- Tây Tạng
- Nê-pan
- Bu-tan
3. Con đông trùng hạ thảo có chất gì?
Sợi nấm đông trùng hạ thảo mọc ra từ phần đầu của sâu bướm đã chết, có chứa nhiều hợp chất hoạt tính sinh học, có thể kể đến như:
| Hợp chất | Hoạt tính sinh học |
| Beta-glucan | Hỗ trợ hệ thống miễn dịch khỏe mạnh |
| Cordycepin | Kháng khuẩn, kháng vi rút |
| Adenosine | Tăng cường sức khỏe tim và mạch máu |
| Protease | Tiêu hóa và phân hủy các protein liên quan đến sưng tấy |
| Chitinase | Quan trọng với quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng, tiêu hóa và miễn dịch. |
Trong số này, beta-glucans, cordycepin và adenosine là những hoạt chất nổi bật và được nghiên cứu nhiều nhất.
4. Con đông trùng hạ thảo có ăn được không?
Từ phần sợi nấm màu nâu sẫm mọc ra từ đầu sâu bướm cho đến phần con sâu bướm đều có thể ăn được. Nói cách khác, bạn có thể ăn hay sử dụng nguyên cả con đông trùng hạ thảo.
Đông trùng hạ thảo là một phương thuốc thảo dược nổi tiếng ở Đông Á. Chúng chứa các hợp chất hoạt tính sinh học có lợi như cordycepin và adenosine.
5. Con đông trùng hạ thảo xuất hiện bao nhiêu lần một năm
Hàng năm đông trùng hạ thảo mọc ra các quả thể nấm vào mùa xuân. Bảng dưới đây sẽ giúp bạn hình dung rõ hơn quá trình phát triển của đông trùng hạ thảo trong tự nhiên.
| Mùa | Quá trình phát triển |
| Mùa hè | Các bào tử nấm Cordyceps Sinensis xâm nhập vào sâu bướm trước khi con sâu bướm ngủ đông dưới lòng đất vào mùa đông. |
| Mùa thu và mùa đông | Các bào tử bắt đầu phát triển thành các sợi nấm và dần tiêu dinh dưỡng từ con sâu bướm. |
| Mùa xuân | Phần sợi nấm mọc ra từ phần đầu của những con sâu bướm đã chết và sẵn sàng để thu hoạch. |
6. Tại sao con đông trùng hạ thảo lại đắt như vậy?
Con đông trùng hạ thảo có giá đắt đỏ vì chúng nổi tiếng là khó tìm và có nhu cầu cao. Hay nói cách theo góc nhìn kinh tế là nguồn cung ít và nhu cầu cao.
Tình trạng khó tìm đến từ việc đông trùng hạ thảo chỉ xuất hiện vài tuần một năm. Cụ thể hơn là vào mùa xuân, do vậy khó mà đủ thời gian để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng toàn thế giới về loài này.
Thêm vào đó, không giống như các loại nấm Đông trùng hạ thảo khác có thể phát triển từ nhiều loại côn trùng, Con đông trùng hạ thảo sinensis chỉ phát triển từ một loài bướm đêm duy nhất: bướm ma.
Tìm hiểu thêm:
7. Loài nấm đông trùng hạ thảo nào lây nhiễm cho con sâu bướm?
Đó là loài Ophiocordyceps sinensis thường được gọi là nấm đông trùng hạ thảo Cordyceps Sinensis. Nó là một loại nấm gây bệnh côn trùng (một loại ký sinh trùng của côn trùng) thường lây nhiễm vào ấu trùng sâu bướm.
8. Loài sâu bướm nào dễ bị nấm đông trùng hạ thảo ký sinh?
Loài sâu bướm sống trên mặt đất thuộc chi Thitarodes thường dễ bị nấm đông trùng hạ thảo ký sinh.
9. Đông trùng hạ thảo lây nhiễm con sâu bướm ở ngoài tự nhiên như thế nào?
Nấm Cordyceps lây nhiễm sâu bướm theo cách sau:
Các bào tử nấm đông trùng hạ thảo Cordyceps được gió đưa đi và bám trên cơ thể sâu bướm, sau đó nảy mầm và phát triển trên cơ thể sâu bướm.
Các bào tử phát triển và chiếm lấy cơ bắp của sâu bướm, sau đó điều khiển nó di chuyển đến một vị trí thích hợp để sinh sản – ngay bên dưới bề mặt đất.
Loại nấm buộc con sâu bướm ở lại đó cho đến khi nó chết. Sau đó, một cây nấm mọc ra từ đầu sâu bướm và tạo ra các bào tử nấm cho thế hệ nấm đông trùng hạ thảo tiếp theo.
10. Mối quan hệ giữa sâu bướm và nấm đông trùng hạ thảo có phải là mối quan hệ cộng sinh?
Không phải. Mối quan hệ giữa sâu bướm và nấm đông trùng hạ thảo hoàn toàn là sự ký sinh của nấm đông trùng hạ thảo nhằm mục đích phát triển và phát tán các bào từ nấm để duy trì thế hệ tiếp theo.
11. Lợi ích sức khỏe của con đông trùng hạ thảo là gì?
Con đông trùng hạ thảo có thể hỗ trợ cơ tăng cường sức khỏe người dùng ở các khía cạnh sau:
- Phản ứng viêm lành mạnh: Beta-glucans trong Đông trùng hạ thảo được cho là giúp cơ thể bạn chống lại các gốc tự do.
- Tăng nồng độ testosterone: Nấm Cordyceps sinensis từ lâu đã được sử dụng trong Y học cổ truyền Trung Quốc để thúc đẩy mức năng lượng lành mạnh ở nam giới.
- Hiệu suất tập thể dục và phục hồi: Cordyceps sinensis được cho là tăng cường khả năng hiếu khí và hô hấp .
Tìm hiểu chi tiết: 10 tác dụng của đông trùng hạ thảo theo khoa học chứng minh
12. Con đông trùng hạ thảo được thu hoạch như thế nào?
Cordyceps sinensis – Loài đông trùng hạ thảo thần kỳ của dẫy Himalaya! from Dược Thảo Mailands on Vimeo.
Thu hoạch con đông trùng hạ thảo là một hoạt động tìm kiếm thủ công tại những vùng đồng cỏ núi cao rộng lớn để tìm ra những sợi nấm nhô ra khỏi mặt đất.
13. Làm thế nào để sử dụng con đông trùng hạ thảo?
Bạn có thể chế biến con đông trùng hạ thảo theo các cách sau:
- Pha trà đông trùng hạ thảo
- Ngâm rượu đông trùng hạ thảo
- Ngâm mật ong đông trùng hạ thảo
- Chế biến món ăn với đông trùng hạ thảo
14. Đông trùng hạ thảo có phải là nấm thức thần không?
Nấm đông trùng hạ thảo không phải là nấm thức thần vì chúng không có đặc tính gây ảo giác. Đông trùng hạ thảo được coi như một chất thích nghi, nghĩa là chúng hỗ trợ cơ thể bạn chống lại các tác nhân gây căng thẳng và thúc đẩy các hoạt động sinh lý diễn ra bình thường.
Chẳng hạn, sử dụng đông trùng hạ thảo có thể giúp cơ thể bạn chống lại stress oxy hóa, đồng thời thúc đẩy phản ứng lành mạnh đối với chứng viêm.
15. Tại sao nấm đông trùng hạ thảo được gọi là Viagra của dãy Himalaya?
Trong Y học cổ truyền Trung Quốc và phần lớn khu vực Himalaya, nấm đông trùng hạ thảo từ lâu đã được sử dụng làm thuốc kích thích tình dục tự nhiên cho cả nam và nữ, do đó có tên là “ viagra của Himalaya ”.
Phương pháp này vẫn tồn tại cho đến ngày nay và đã được khoa học nghiên cứu. Chẳng hạn, một nghiên cứu cho thấy sử dụng nấm đông trùng hạ thảo giúp tăng cường ham muốn tình dục lên 66%.
16. Biến đổi khí hậu có ảnh hưởng đến con đông trùng hạ thảo không?
Mùa đông ấm lên và lượng tuyết rơi giảm đang ảnh hưởng lớn đến quần thể của con đông trùng hạ thảo. Gần đây, Trung Quốc đã báo cáo sản lượng giảm mạnh do sự nóng lên toàn cầu.
Trong khi đó, trên khắp dãy Himalaya, nguồn cung cấp nấm đông trùng hạ thảo Sinensis chính của thế giới thông báo lượng tuyết rơi được dự đoán sẽ giảm 20 – 40%. Điều này có thể sẽ làm trầm trọng thêm số lượng của con đông trùng hạ thảo vốn đã cạn kiệt.
17. Giá trị dinh dưỡng của đông trùng hạ thảo là gì?
Có nhiều thành phần dinh dưỡng quan trọng trong đông trùng hạ thảo, bao gồm:
- Axit amin thiết yếu
- Các vitamin như B1, B2, B12 và K
- Carbohydrate như monosaccharide, oligosaccharide
- Polysaccharide quan trọng, sterol, nucleotide, protein và các nguyên tố vi lượng khác.
- Các hoạt chất quý như: adenosine, cordycepin.
18. Đông trùng hạ thảo có thể phát triển mà không cần sâu bướm không?
Con đông trùng hạ thảo ngoài tự nhiên (Cordyceps sinensis) thực sự không thể phát triển nếu không có vật chủ là con sâu bướm.
Trung Quốc đã cố gắng trong nhiều thập kỷ để nuôi trồng nhân tạo Cordyceps sinensis nhưng hiện nay vẫn chưa có kết quả khả quan.
Mặt khác, Cordyceps militaris, một loài nấm đông trùng hạ thảo có công dụng tương tự như Cordyceps Sinensis có thể được nuôi trồng nhân tạo.
19. Loài sâu bướm có đứng trước nguy hiểm bởi nấm đông trùng hạ thảo không?
Nhìn chung loài sâu bướm không có nguy cơ tuyệt chủng. Tuy nhiên, loài nấm đông trùng hạ thảo Cordyceps sinensis lại là loài có nguy cơ tuyệt chủng cao hơn cả.
Tình trạng nguy cấp của chúng là do khai thác quá mức để sử dụng trong các loại thuốc truyền thống, cũng như khí hậu luôn thay đổi ở các vùng khai thác hoang dã.
20. Ngoài sâu bướm thì đông trùng hạ thảo có lây nhiễm cho các loài nào khác không?
Mặc dù sâu bướm là loài dễ bị nhiễm nấm Cordyceps sinensis nhất, nhưng chúng không phải là vật chủ duy nhất. Bảng dưới đây bao gồm một số loài côn trùng có thể bị nấm đông trùng hạ thảo ký sinh bên cạnh sâu bướm.
| Loài côn trùng có thể bị nấm ĐTHT lây nhiễm | Đặc tính |
| Hymenoptera (Bộ côn trùng Cánh màng) | Côn trùng có kích thước nhỏ đến trung bình với phần miệng nút cắn. Ví dụ: Kiến, ong bắp cày… |
| Hemiptera (Bộ côn trùng Cánh nửa) | Côn trùng có miệng là ống hút. Ví dụ: rệp, ve sầu… |
| Coleoptera (Bộ côn trùng Cánh cứng) | Côn trùng có một đôi cánh cứng. Ví dụ: bọ cánh cứng, xén tóc… |
21. Tại sao con đông trùng hạ thảo có màu vàng sáng
Nguyên nhân là do con sâu bướm bị nhiễm nấm đông trùng hạ thảo có chứa carotenoids, từ đó tạo nên màu vàng cam đậm của chúng.
Carotenoid là các sắc tố được tạo ra bởi thực vật, tảo và nấm, có tác dụng tăng gấp đôi chất chống oxy hóa ở người. Carotenoid cũng có trong:
- Cà rốt
- Bí ngô
- Củ cải vàng
- Ngô
22. Các loại thực phẩm chức năng đông trùng hạ thảo có tốt như con đông trùng hạ thảo ngoài tự nhiên không?
Các loại thực phẩm bổ sung đông trùng hạ thảo hiện nay mang đến tác dụng không thua kém so với con đông trùng hạ thảo trong tự nhiên.
Mặt khác, các sản phẩm thực phẩm chức năng đông trùng hạ thảo hiện nay thường sử dụng đông trùng hạ thảo được nuôi trồng từ loài Cordyceps militaris. Có ba lý do cho việc này:
- Đông trùng hạ thảo Cordyceps militaris chứa hàm lượng dược chất cao hơn Cordyceps Sinensis, đặc biệt là Cordycepin.
- Cordyceps militaris có thể được trồng ở quy mô thương mại và với giá cả phải chăng hơn so với con đông trùng hạ thảo ngoài tự nhiên.
- Việc nuôi trồng đông trùng hạ thảo Cordyceps militaris ảnh hưởng đến bất cứ loài côn trùng nào ngoài tự nhiên.
Tuy nhiên, có một số loại thực phẩm chức năng đông trùng hạ thảo chỉ chứa một số ít hàm lượng dược chất từ đông trùng hạ thảo. Để nhận đủ nồng độ của các hợp chất hỗ trợ sức khỏe từ Đông trùng hạ thảo, điều quan trọng là chọn các sản phẩm chất lượng thực sự.
Các sản phẩm thực phẩm chức năng từ đông trùng hạ thảo của Mailands luôn được sự tin dùng của người tiêu dùng đánh giá cao. Để đạt được điều đó, Dược Thảo Mailands luôn đặt quy trình nuôi cấy và chất lượng sản phẩm đầu ra lên hàng đầu. Dược Thảo Mailands cũng là đơn vị đông trùng hạ thảo đầu tiên.
23. Mua bán con đông trùng hạ thảo có hợp pháp không?
Hiện nay việc thu hoạch và buôn bán nấm đông trùng hạ thảo bị hạn chế rất nhiều và bị cấm hoàn toàn ở một số quốc gia như Ấn Độ.
Một số biện pháp đã được áp dụng để bảo tồn quần thể Đông trùng hạ thảo trong tự nhiên và ngăn chặn các xung đột tiềm ẩn liên quan đến sản phẩm này ở các quốc gia như Nepal.
24. Tại sao đông trùng hạ thảo tự nhiên rất khó để nuôi trồng nhân tạo?
Lý do đầu tiên bởi vì loài đông trùng hạ thảo Cordyceps sinensis ngoài tự nhiên đều ký sinh trên côn trùng, nên khó có thể nuôi cấy chúng một cách nhân tạo.
Trung Quốc là nước đã cố gắng nuôi trồng Cordyceps sinensis từ những năm 1980. Những nỗ lực ban đầu trong việc nuôi cấy sợi nấm thông qua quá trình lên men lỏng đã tạo ra Cordyceps Cs-4 nhưng loại nấm này không bao giờ có thể được tái tạo ở quy mô lớn.
Để khắc phục vấn đề này các nhà khoa học đã thêm sâu bướm vào quá trình nuôi. Bằng cách nuôi sâu bướm và tiêm nấm Cordyceps sinensis, sau đó mô phỏng môi trường miền núi lạnh giá, sâu bướm đã có thể tạo ra sợi nấm. Tuy nhiên, quy trình này còn mới và khá tốn kém nên chưa đạt quy mô đại trà.
Một phương pháp tương tự với cách trên là tiêm đông trùng hạ thảo nhưng là loại Cordyceps Militaris vào cơ thể con nhộng tằm để tạo ra sản phẩm nhộng đông trùng hạ thảo đang được bán rộng rãi ngày nay.
25. Tại sao con đông trùng hạ thảo chỉ được tìm thấy ở những nơi rất cao?
Nấm đông trùng hạ thảo lây nhiễm sâu bướm ngoài tự nhiên đạt năng suất cao nhất trong điều kiện nhiệt độ lạnh giá và quá trình phát triển của nấm tốt nhất diễn ra ở những vùng có băng vĩnh cửu.
26. Con đông trùng hạ thảo giá bao nhiêu?
Nhiều quốc gia có đông trùng hạ thảo ngoài tự nhiên đã áp dụng các biện pháp để hạn chế việc khai thác quá mức đông trùng hạ thảo.
Một trong số biện pháp đó là việc cho phép nuôi trồng đông trùng hạ thảo nhân tạo để tăng nguồn cung cho thị trường, từ đó hạ nhiệt giá của các sản phẩm đông trùng hạ thảo.
Tuy vậy mức giá của con đông trùng hạ thảo ngoài tự nhiên vẫn ở mức rất cao, giao động từ 1 tỷ 4 đến 1 tỷ 6 cho 1 kg con đông trùng hạ thảo khô.
27. Việc thu hoạch con đông trùng hạ thảo ngoài tự nhiên đã ảnh hưởng đến cộng đồng nông thôn như thế nào?
Việc buôn bán con đông trùng hạ thảo sâu bướm vừa là một may mắn vừa là một lời nguyền đối với các cộng đồng nông thôn sống trên các cao nguyên đồng cỏ ở châu Á – nơi nấm phát triển.
Một mặt, thương mại từ việc buôn bán con đông trùng hạ thảo đã mang lại nguồn thu nhập rất cần thiết cho các cộng đồng xa xôi này.
Mặt khác, việc buôn bán con đông trùng hạ thảo tạo ra nguồn cơn cho các xung đột về chính sách lãnh thổ tại các ngôi làng nơi có đông trùng hạ thảo tại Tây Tạng.
28. Điều gì đã khơi dậy mối quan tâm của phương Tây con đông trùng hạ thảo sâu bướm?
Năm 1993, vận động viên điền kinh Trung Quốc, Junxia Wang, đã phá nhiều kỷ lục thế giới. Huấn luyện viên của cô, Junren Ma, đã tiết lộ rằng đông trùng hạ thảo đã đóng góp không nhỏ cho sự thành công của Wang. Sau đó, công bố này đã lập tức thu hút sự chú ý và nhu cầu của quốc tế.
Ngày nay, loại nấm này được khai thác rất nhiều vì nhiều lợi ích như tăng năng lượng, chống oxy hóa và hỗ trợ hô hấp. Do đó, các nhà nấm học lo ngại rằng loại nấm hoang dã này có thể sớm biến mất trong tự nhiên.
29. Nấm đông trùng hạ thảo kiểm soát con sâu bướm như thế nào?
Nấm đông trùng hạ thảo cordyceps kiểm soát con sâu bướm bằng cách can thiệp vào hệ thống thần kinh và chiếm lấy cơ bắp của chúng.
Đây là cách mà loại nấm này khiến sâu bướm tự đào hang vài centimet dưới mặt đất với phần đầu hướng lên trên. Vị trí này tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển cuối cùng của thể quả của Đông Trùng Hạ Thảo.
30. Con đông trùng hạ thảo ảnh hưởng đến khoa học hiện đại như thế nào?
Sự phổ biến của con đông trùng hạ thảo trong y học cổ truyền đã dẫn đến sự phát triển của một loại thay thế được trồng trong phòng thí nghiệm với các hợp chất hoạt tính sinh học tương tự, ví dụ đầu tiên là Đông trùng hạ thảo Cs-4.
Phương pháp canh tác thay thế này được phát triển bằng cách trồng sợi nấm Cordyceps nguyên chất trong chất nền lỏng.
Kể từ đó, một bước đột phá lớn phải kể đến là sự phát triển của phương pháp nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo Cordyceps militaris mà không cần côn trùng ký chủ.
Điều này cho phép những người trồng nấm thương mại sản xuất nấm quy mô lớn để đáp ứng nhu cầu trên toàn thế giới đồng thời giảm bớt nhu cầu đối với nguồn cung tự nhiên hạn chế.
Nguồn: Realmushroom
